Người Giữ Rừng Cúc Phương: Chiến Binh Xanh Giữa Đại Ngàn

Suốt 42 năm, ông Bùi Văn Dần - một kiểm lâm viên kỳ cựu của Vườn quốc gia Cúc Phương - đã luôn âm thầm chiến đấu để bảo vệ màu xanh của rừng già. Với ông, giữ rừng không chỉ là công việc, mà là trách nhiệm, là sứ mệnh suốt đời. Câu chuyện về người kiểm lâm tận tụy này là một hành trình bền bỉ, đầy gian nan nhưng cũng tràn ngập niềm tin vào sự hồi sinh của đại ngàn Cúc Phương.

Chặng đường 42 năm gắn bó với rừng Cúc Phương

Sinh ra và lớn lên ở một vùng quê cách Cúc Phương không xa, vậy nên hình ảnh những bóng cây rừng có lẽ đã in dấu trong ký ức của ông Dần từ lâu. Tuy nhiên, phải đến khi rời quân ngũ, hành trình 42 năm gắn bó với rừng của ông mới thực sự bắt đầu. Ông đến với nghề thật tự nhiên, như cái duyên đã được định trước. “Lúc đó, thấy rừng bị phá nhiều mà xót. Nhà tôi lại gần đây, nên tôi xin về làm kiểm lâm, vừa là công việc, vừa là trách nhiệm”, ông Dần nhớ lại.

Ông Bùi Văn Dần, kiểm lâm viên Trạm kiểm lâm số 9 tại Vườn quốc gia Cúc Phương

Bước vào nghề là bước vào một cuộc sống không dễ dàng. “Nhà trạm ngày ấy là nhà cấp bốn, cơ sở vật chất chẳng có gì. Cái thời bao cấp, cơm còn phải độn sắn, độn khoai. Xe đạp cũng hiếm, cả đơn vị chia nhau mà dùng”, ông Dần kể. Nhưng khó khăn lớn nhất không phải là điều kiện sống, mà là những chuyến đi xuyên rừng không kể ngày đêm. Rừng khi ấy là kế sinh nhai của nhiều người. Có người vào rừng chỉ kiếm măng, hái thuốc, nhưng cũng không ít kẻ đốn cây, bẫy thú hiếm. Bởi vậy “nhận tin báo là chúng tôi đi ngay, bất kể khuya sớm. Mưa rừng, gió rét, có khi phải ngồi phục cả đêm”.

Ngày nay, rừng Cúc Phương là đơn vị sự nghiệp thuộc Cục Kiểm lâm và được Chính phủ quản lý một cách nghiêm ngặt. Bên cạnh đó, ý thức bảo vệ rừng của người dân cũng được nâng cao, vì thế mà công việc của những kiểm lâm viên đã phần nào đỡ vất vả hơn trước. Dẫu vậy, ông Dần và đồng đội vẫn không một phút lơ là. Hàng ngày, họ vẫn đi cả chục cây số để tuần tra, tỉ mẩn theo dõi từng dấu vết, quan sát từng tán lá, đảm bảo màu xanh và sự đa dạng sinh học của Cúc Phương được gìn giữ. Với người kiểm lâm, giữ rừng không chỉ là công việc, mà là trách nhiệm suốt đời.

Không gian Trạm kiểm lâm số 9, nơi ông Dần công tác mới được xây lại

Những cuộc chiến thầm lặng trong rừng già

Gọi những kiểm lâm viên như ông Dần là “chiến binh xanh” bởi cuộc sống của họ là chuỗi ngày chiến đấu trong rừng. Cuộc chiến của người kiểm lâm không chỉ là trận đối đầu trực diện với những kẻ xâm phạm rừng mà đó còn là một cuộc chiến thầm lặng, dai dẳng với những khó khăn từ thiên nhiên, sự thiếu thốn trong cuộc sống và cả những hy sinh cá nhân.

Ông Dần vẫn nhớ như in những ngày còn công tác ở trạm trung tâm, nơi sự khắc nghiệt của rừng già hiện hữu rõ ràng nhất. Có những đợt mưa kéo dài cả tháng trời, làm cây đổ chắn hết lối đi, cô lập hoàn toàn trạm với thế giới bên ngoài. “Những ngày như vậy, anh em phải tự xoay sở mà sống. Có khi cả tháng trời chỉ ăn cá khô vì có ra ngoài được đâu”, ông Dần kể. Vậy nên, ngoài công việc tuần tra, những người kiểm lâm thường tìm niềm vui bằng cách trồng thêm rau xanh, nuôi vài chú chó, con mèo, vừa để cải thiện điều kiện sống, vừa để vơi đi nỗi quạnh hiu.

Khi không đi rừng, ông Dần chủ động tăng gia để cải thiện điều kiện sống

Không chỉ đối mặt với sự khắc nghiệt của thời tiết, những người kiểm lâm còn phải đối diện với nguy cơ từ thú dữ. Ông Dần kể về những đêm có thú rừng lảng vảng quanh trạm, tiếng gầm rú vang vọng trong bóng tối tĩnh mịch khiến người ta không khỏi run sợ. Nhưng theo thời gian những “người giữ rừng” đã học được cách sống chung với những nguy hiểm này, họ coi những khoảnh khắc ấy là một phần tất yếu của cuộc sống nơi rừng sâu.

Sự xa cách với gia đình cũng là một phần không thể tránh khỏi khi làm nghề kiểm lâm. Với ông Dần, xa nhà không chỉ là chuyện ngày một ngày hai mà nhiều khi là xa cả tháng trời. Điều này đồng nghĩa với việc có những cột mốc quan trọng của gia đình mà ông đành lỡ hẹn. Ngày đứa con trai thứ hai chào đời, ông Dần vẫn đang làm nhiệm vụ trong rừng nên không về kịp để chứng kiến khoảnh khắc thiêng liêng ấy. “Thương vợ con lắm, nhưng biết làm sao được. May mắn là gia đình luôn hiểu và ủng hộ”, ông ngậm ngùi chia sẻ.

Điều kiện thông tin liên lạc cũng là một trở ngại lớn đối với người kiểm lâm bởi sóng điện thoại trong rừng vô cùng hạn chế, gần như không thể kết nối. Những cuộc gọi về nhà, vì thế, trở thành một thứ xa xỉ, một niềm mong mỏi khó thành hiện thực.

Ông Dần luôn đặt chiếc điện thoại ở bốt cứu hộ ngoài trời để “hứng sóng”

Chiếc radio đã trở thành bạn đồng hành của ông Dần từ khi công tác trong rừng sâu

Nhưng có lẽ, cuộc chiến cam go nhất mà ông Dần và những người kiểm lâm phải đối mặt là cuộc chiến để bảo vệ từng tấc đất rừng khỏi sự xâm hại của con người. Họ phải đối mặt với lâm tặc, liên tục tham gia các cuộc giải cứu động vật hoang dã và ngăn chặn những hành vi hủy hoại thiên nhiên. Đó là cuộc chiến thầm lặng nhưng đầy căng thẳng, nơi mỗi cuộc chạm trán là một lần đối mặt hiểm nguy. Có khi là truy đuổi lâm tặc giữa đêm rừng, có khi là giằng co từng cá thể động vật với những chiếc bẫy.

Đôi ủng là hành trang không thể thiếu trong mỗi chuyến đi rừng của người kiểm lâm

Sau 42 năm gắn bó với rừng Cúc Phương, ông Dần đã chứng kiến những thay đổi lớn lao. Những cánh rừng bị tàn phá đang dần hồi sinh, nhiều loài động vật quý hiếm đã quay trở lại. Cúc Phương hôm nay đã bình yên hơn, nhưng những người kiểm lâm như ông vẫn không ngừng chiến đấu bởi trong sâu thẳm trái tim người chiến binh ấy, tình yêu rừng đã trở thành một phần không thể tách rời, một lẽ sống mà ông đã dành cả cuộc đời để theo đuổi và bảo vệ.

Phạm Như Quỳnh

Tham khảo thêm