Di tích 22 Hàng Buồm: Sợi dây kết nối nghệ thuật trong nước và quốc tế

Không chỉ thu hút du khách bởi nét kiến trúc độc đáo với sự giao thoa nét đặc trưng Tây - Việt - Pháp, Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật 22 Hàng Buồm (trước là Hội quán Quảng Đông) còn là không gian để các nghệ sĩ tại Việt Nam và quốc tế giao lưu, kết hợp để tạo nên những triển lãm, sự kiện văn hóa ấn tượng.

Di tích số 22 Hàng Buồm, tọa lạc tại quận Hoàn Kiếm, Hà Nội, là một trong hai Hội quán nằm trong lòng Thủ đô với diện tích hơn 1.800 mét vuông. Di tích được xây dựng bởi cộng đồng người Quảng Đông (Trung Quốc) từ năm 1803, trong quá trình định cư, giao thương buôn bán tại các con phố Hàng Ngang, Hàng Buồm, Hàng Bồ, Lãn Ông (phường Hà Khẩu ngày xưa)... Thời gian đầu, di tích lấy tên Hội quán Quảng Đông. Đây là địa điểm nơi sinh hoạt, hội họp của cộng đồng người Hoa Quảng Đông và được sử dụng làm Trường mẫu giáo Dục Hoa - nơi chăm sóc con em người Hoa.

Trải qua những biến động lịch sử, di tích nhiều lần được trùng tu và thay đổi mục đích sử dụng, từ không gian sinh hoạt chung của một cộng đồng người đến trường mẫu giáo và cuối cùng là trung tâm văn hóa nghệ thuật. Những nét kiến trúc Tây - Việt - Pháp từ đó mà hòa quyện và hội tụ trong cùng một không gian. Công trình nằm trong khoanh vùng bảo vệ cấp I khu phố cổ Hà Nội, là Hội quán của người Hoa, thể hiện sự đa dạng văn hoá của vùng đất Kẻ Chợ, mang kiến trúc tiêu biểu còn lại ở Thủ đô. Năm 2007, trung tâm được xếp hạng Di tích lịch sử - kiến trúc nghệ thuật cấp Quốc gia.

Hiện nay, di tích lấy tên Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật 22 Hàng Buồm, là không gian sáng tạo và giao lưu nghệ thuật, được ưa chuộng bởi nhiều nghệ sĩ và du khách trong nước cũng như quốc tế. Mỗi năm, với hàng loạt hoạt động như triển lãm, workshop, biểu diễn nghệ thuật… di tích thu hút hàng chục nghìn lượt khách đến thăm quan, riêng năm 2023, có 45.000 nghìn lượt.

Kể từ thời điểm bắt đầu đi vào hoạt động, Trung tâm đã nỗ lực kết hợp với các nghệ sĩ đến từ nhiều quốc gia, các Đại sứ quán, tổ chức quốc tế nhằm lan tỏa văn hóa truyền thống Việt Nam, đặc biệt là những đặc trưng của Phố cổ Hà Nội và giao lưu nghệ thuật với các nước bạn. Thông thường, các sự kiện văn hóa được lựa chọn tổ chức đều ít nhiều mang giá trị văn hóa truyền thống của một quốc gia, kết hợp với đó là những yếu tố nghệ thuật đương đại.

Đơn cử, nhân dịp kỷ niệm 202 năm Quốc khánh Peru và 29 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam - Peru, Trung tâm đã phối hợp cùng Đại sứ quán Peru tổ chức Triển lãm gốm thủ công mang tên “Bò tót Pucará”. Sự kiện giới thiệu đến công chúng 18 tác phẩm gốm nghệ thuật thủ công nhằm quảng bá bản sắc văn hóa truyền thống của Peru, với mục tiêu lan tỏa tinh thần văn hóa dân gian đặc trưng của quốc gia Mỹ La-tinh này.

Tại không gian 22 Hàng Buồm, công chúng được chiêm ngưỡng những chú bò tót Peru khoác lên mình “tấm áo” hội họa Việt - sự kết hợp bất ngờ mà hài hòa, giúp người xem cảm nhận rõ nhịp đập chung của hai nền văn hóa (Ảnh: Ban Tổ chức Triển lãm “Bò tót Pucara”)

Điểm đặc biệt của triển lãm nằm ở sự kết hợp giữa hai nghệ sĩ đương đại Việt Nam là Trần Anh Tuấn và Lê Huy với 10 nghệ sĩ từ Peru để tạo nên phiên bản nghệ thuật “Bò tót Pucara” Việt Nam - Peru. Tại đây, các tác giả đã cùng nhau tạo nên những bức tượng linh vật bò tót Pucara khoác tấm áo với nét hội họa truyền thống Việt Nam. Qua đó, triển lãm giúp công chúng cảm nhận sự kết nối, giao lưu văn hóa thú vị giữa Việt Nam và Peru, góp phần gia tăng sự hiểu biết, kết nối tình hữu nghị tốt đẹp giữa hai đất nước.

Triển lãm “Bò tót Pucara” tại 22 Hàng Buồm giúp công chúng cảm nhận sự kết nối, giao lưu văn hóa Việt Nam - Peru thông qua hình ảnh linh vật bò tót Pucara khoác tấm áo hội họa truyền thống Việt Nam (Ảnh: Ban Tổ chức)

Bên cạnh đó, nhân dịp 50 năm quan hệ ngoại giao Việt - Pháp, di tích 22 Hàng Buồm cũng trở thành tâm điểm trong Liên hoan nhiếp ảnh quốc tế Photo Hanoi ’23, do Viện Pháp tại Việt Nam tổ chức. Tại đây, triển lãm “Hà Nội - Một thành phố trong nhiếp ảnh” đã quy tụ 16 nhiếp ảnh gia trong và ngoài nước. Thông qua nghệ thuật nhiếp ảnh, mỗi nghệ sĩ kể một câu chuyện riêng về Hà Nội với những góc nhìn độc đáo, từ ký ức thời bao cấp đến những chuyển mình thời hiện đại của Thủ đô.

Cô Lại Thị Thu Hà - Trưởng phòng Thông tin tuyên truyền và Hợp tác quốc tế cho biết: “Những năm qua, Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật 22 Hàng Buồm đã liên kết với Đại sứ quán nhiều nước như Hungary, Áo, Anh, Peru, Nhật Bản… để quảng bá văn hóa truyền thống nước họ và giới thiệu văn hóa Việt Nam ra quốc tế. Đồng thời, đây cũng là không gian thúc đẩy sáng tạo nghệ thuật đương đại”.

Theo cô Lại Thị Thu Hà, khi xem xét đề tài giao lưu nghệ thuật, Trung tâm đề cao yếu tố văn hóa truyền thống của Việt Nam và các quốc gia khác trên thế giới, trong đó, kết hợp được sự sáng tạo văn hóa - nghệ thuật đương thời

Hiện nay, Trung tâm Văn hóa - Nghệ thuật 22 Hàng Buồm vẫn là ‘điểm hẹn’ lý tưởng của các nghệ sĩ và những người yêu nghệ thuật. Hàng năm, Trung tâm vẫn thường xuyên tổ chức chuỗi sự kiện trình diễn âm nhạc, hội họa, làm nghề thủ công… trong các dịp lễ lớn của nước nhà như Tết cổ truyền, 30/4 - 01/5, Quốc khánh 2/9… Di tích thu hút được sự quan tâm của nhiều du khách trong nước và quốc tế, không chỉ vào thời điểm diễn ra các sự kiện giao lưu văn hóa mà còn vào ngày thường.

Du khách nước ngoài ghé thăm Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật 22 Hàng Buồm dịp lễ kỷ niệm 30/4 - 01/5

Không chỉ đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng và tham quan của người dân, du khách, Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật 22 Hàng Buồm còn đóng vai trò quan trọng trong việc quảng bá các giá trị lịch sử, văn hóa, giới thiệu phố nghề truyền thống và nghệ thuật đương đại, qua đó góp phần thúc đẩy sự phát triển du lịch tại địa phương.

Thanh Thanh - Thanh Tâm

Tham khảo thêm